Ιανουαρίου 31, 2015

ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΟΣ Β - ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΡΙΕΣ

Δημοσιεύω δυο μειλ (από τα τόσα που λαμβάνω). Αφορούν το εμβόλιο μηνιγγιτιδοκόκκου Β. Ένα εμβόλιο που διαφημίσθηκε λανθασμένα, πήγε να επιβληθεί με πιέσεις και εκφοβισμούς, με πολλά άλλα μέσα, δημιούργησε ελπίδες στον κόσμο, αντιρρήσεις σε άλλους και ξαναέφερε στην επιφάνεια το θέμα της ασφάλειας των εμβολίων - θέμα που όφειλε να είναι λυμένο - . Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια των δυο μανάδων.

Τελικά, το εμβόλιο δεν περιλήφθηκε στο πρόγραμμα εμβολιασμών. Οι αποφάσεις της επιτροπής πρέπει να γίνονται δεκτές από τους παιδιάτρους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι απαγορεύεται ο σχολιασμός τους.

Μετά τόσο θόρυβο που έγινε για το εμβόλιο, έπρεπε η επιτροπή να γνωρίσει τους λόγους μη ένταξης και να δώσει οδηγίες χειρισμού του θέματος στους παιδιάτρους. Προφανώς δεν εντάχθηκε λόγω χαμηλής συχνότητας νόσου και υψηλού κόστους. Ορθώς. Ας δημοσιεύσει όμως τα πρακτικά για να γνωρίζουμε κι εμείς.

 Σε μια χώρα όπου όλα τα εμβόλια (σχεδόν όλα) εισάγονται στο πρόγραμμα, χωρίς ιδιαίτερη μελέτη αναγκαιότητας ή επιδημιολογικών δεδομένων, νομίζω ότι ένα εμβόλιο θα έπρεπε να λαμβάνει έγκριση για κυκλοφορία μόνον όταν είχε εκ των προτέρων ληφθεί απόφαση χορήγησης του στον πληθυσμό. Το να αφήνεται στην φιλοπατρία των παιδιάτρων ή στην οικονομική ευρωστία των γονιών, πιστεύω ότι είναι τελείως λάθος. Με όλα όμως τα εμβόλια (αν θυμάμαι καλά) έτσι  έγινε. Τι να πεις όμως. Το σύστημα μας ουδέποτε ήταν ανθρωποκεντρικό. Πρώτα ερχόταν όλοι οι άλλοι και μετά οι λήπτες.

Ανεξάρτητα αν συμφωνώ ή όχι με την εκστρατεία του εμβολίου και την προς το παρόν αναγκαιότητα του ή όχι, θα ήθελα να πω ότι είναι αξιοπερίεργο να απορρίπτεται αυτό και να διατηρούνται εμβόλια για ηπιότατες νόσους άνευ θνητότητας.


Διαβάστε τα μειλ:

"Είμαι μία μαμά που αποφάσισε να κάνει την πρώτη δόση του BEXSERO στο παιδί της (ηλικίας 8 ετών), έπειτα από συζήτηση με την παιδίατρο. Μετά από τον εμβολιασμό του παιδιού δέχομαι από συγγενείς, γνωστούς, ιατρούς  και φαρμακοποιούς  έναν φοβερό ψυχολογικό ''πόλεμο''. Όλοι με έχουν τρομάξει λέγοντάς μου ότι έπρεπε να περιμένω, ότι το εμβόλιο είναι επικίνδυνο και ότι δεν ξέρουμε ακόμα αν είναι ασφαλές. Είμαι σε σύγχυση, καθώς έχω πανικοβληθεί τόσο, που σκέφτομαι να μη κάνουμε την δεύτερη δόση.... Επειδή έχω και ένα ακόμα παιδί ηλικίας 4 ετών που ακόμα δεν έχει εμβολιαστεί αναρωτιέμαι τι πρέπει να κάνω...Έχω χάσει τον ύπνο μου! ...Τελικά το κάνουμε ή περιμένουμε; Και πόσο πρέπει να περιμένουμε...Μερικούς μήνες; Χρόνο; ή μέχρι το εμβόλιο να αποδειχθεί ότι είναι απολύτως ασφαλές; Γιατί ούτε σε αυτό  απαντάει κανείς από εκείνους που λένε ''όχι ακόμα''...".

-----------

"Μπορεί κάποιος να μας ενημερώσει υπεύθυνα εμάς τους άσχετους με την ιατρική γονείς που ψάχνουμε να βρούμε τα  χρήματα; Τι  πρέπει να κάνουμε τελικά; Διαβάζουμε - διαβάζουμε αλλά εμάς μας φαίνονται κινεζικά. Θέλω να μάθω απλά - αν έχω τα λεφτά το κάνω το εμβόλιο μηνιγγίτιδας Β; - ναι ή όχι;


Όπως βλέπετε είναι ερωτήσεις που κάνουν και γιατροί (βλ προηγούμενες αναρτήσεις).

Ναι ή όχι; Μια απάντηση χωρίς υποσημειώσεις αρκεί.

ΙΟΓΕΝΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ

Μια όχι σπάνια κατάσταση, χωρίς να είναι και ιδιαίτερα συχνή.

Ας θυμηθούμε τα κύρια αίτια:


- ιός parvovirus B19
- ιοιί ηπατίτιδας (Α, Β, C) 
- ιός ερυθράς
- ρετροϊοί
- ιοί flavi

Ιανουαρίου 30, 2015

ΔΙΑΡΡΟΙΑ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ

Σήμερα τα ταξίδια έχουν αυξηθεί παρά πολύ. Λογικό είναι η αύξηση αυτή να αφορά και χώρες με κακές συνθήκες υγιεινής. Σε σχετική μελέτη τονίζεται ότι άτομα που  εμφανίζουν διάρροια ταξιδιωτών αποικιζονται συχνά με ανθεκτικά στελέχη μικροβίων. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να τα μεταφέρουν και στην πατρίδα τους με όποιες συνέπειες και αν έχει αυτό. Μάλιστα ο αποικισμός είναι συχνότερος και εντονότερος σε ασθενείς που λαμβάνουν αντιβιοτικά για τη διάρροια. Γιαυτό συνιστούν την αποφυγή αντιβιοτικών για ήπιες και μέτριες διάρροιες. Ωστόσο, τα κριτήρια λήψης αντιβιοτικών, η επίπτωση της νόσου στο μικροβιωμα του εντέρου καθώς και και τα αλλα μέτρα υγείας και προστασίας πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω και να καθορισθούν.

Clin Inf Dis / January 2015
 

Ιανουαρίου 29, 2015

"ΓΙΑΤΡΟΙ" - ΚΡΑΤΟΣ;

Ετών 70 ο άνθρωπος και ήθελε να ανανεώσει το δίπλωμα οδήγησης. Ήταν ακόμη ικανός, ήταν και ταξιδευτής. 

Πήγε λοιπόν σε Σχολή Οδηγών, έδωσε κάποια χαρτιά και 180 € και σε 2-3 μήνες  πήρε το δίπλωμα στο χέρι. Μαζί και δυο αποδείξεις από τους  γιατρούς  που υποτίθεται τον εξέτασαν.
Μέχρις εδώ όλα καλά. Ο άνθρωπος ήθελε να κάνει τι δουλειά του και ένοιωθε ότι είναι εντάξει. Η σχολή οδηγών ήθελε να βγάλει λεφτά.

Το λάθος, το έγκλημα θα έλεγα, είναι στους γιατρούς. Πώς ένας επιστήμονας που έχει ορκιστεί, δίνει χαρτί σε κάποιον που δεν γνωρίζει και είναι και κάποιας ηλικίας; Πώς παίρνει την ευθύνη να δώσει χαρτί σε κάποιον που πιθανόν να μειονεκτεί; Και που αυτός ο κάποιος θα είναι επικίνδυνος όχι μόνο για τον εαυτό του αλλά και για τους άλλους.

Που κατάντησε η ιατρική; Για ευτελή ποσά. Δέκα (10) € είναι η επίσκεψη. Έτσι έγραφαν οι αποδείξεις. Για 10€ πουλάει τον όρκο και το πτυχίο του ο "επιστήμονας" αυτός.

ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ;
Πότε θα αρχίσει να ελέγχει τα κυκλώματα αυτά; (και να ήτανε μόνο αυτά!)
 
 

Ιανουαρίου 28, 2015

ΠΕΡΙ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ

Μια ενδιαφέρουσα ανακοίνωση του Λευκού Οίκου των ΗΠΑ αναφέρει ότι εγκρίθηκε κονδύλι 1,2 δις δολαρίων για το 2016 για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής στα αντιβιοτικά.

Αυτό δείχνει το μέγιστο πρόβλημα της αντοχής σε μια χώρα που καθοδηγεί ιατρικά τον πλανήτη αλλά συγχρόνως έχει και τη μεγαλύτερη κατάχρηση αντιβιοτικών.
Βέβαια η αντοχή έχει εξελιχθεί σιγά - σιγά σε παγκόσμιο πρόβλημα. Το CDC υπολογίζει ότι μόνο στις ΗΠΑ κάθε χρόνο παρατηρούνται τουλάχιστον 2.000.000 νοσήσεις και 23.000 θάνατοι από ανθεκτικά μικρόβια.

Πέρα από αυτό η αντοχή και οι επακόλουθες λοιμώξεις εμποδίζουν την επιτυχή εφαρμογή ιατρικών παρεμβάσεων όπως μεταμοσχεύσεις, αρθροπλαστικές κλπ.
Φυσικά αν αναφερθεί κανείς και στο οικονομικό κόστος των συνεπειών της αντοχής, αυτό είναι τεράστιο.

Νομίζω ότι είναι γενικώς αποδεκτό ότι την αντοχή την προκαλούμε εμείς οι γιατροί με την αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών. Όλοι αναγνωρίζουμε το πρόβλημα, ελάχιστοι εφαρμόζουμε τα δέοντα στην πράξη. Τοχω ξαναγράψει: Πολλές φορές τη μεγαλύτερη κατάχρηση στην πράξη κάνουν οι ομιλούντες θεωρητικά στα συνέδρια για το πρόβλημα.

Βέβαια δεν πρέπει να αθωώνουμε και τους εαυτούς μας μια και οι περισσότεροι όταν αρρωστήσουμε από κάποια ίωση καταφεύγουμε αμέσως στη χρήση αντιβιοτικών.
Αυτά.

The White House (Press Secretary) 27-01-2015
CDC, 27-01-2015
 

Ιανουαρίου 27, 2015

ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ

Τώρα που τέλειωσαν οι εκλογές, άρχισαν οι συνάδελφοι να ρωτούν για το νέο πρόγραμμα και να ζητούν επίλυση αποριών και σχολιασμό.

Ο σχολιασμός όμως του συγκεκριμένου νέου προγράμματος θέλει πιο πολύ δουλειά από ότι η σύνταξη του. 


Θα πω μόνο ότι ακόμη και ο πιο απλός νους καταλαβαίνει πως προέκυψε ένα τέτοιο πρόγραμμα και μάλιστα μετά κυοφορία 9 μηνών και ΜΑΛΙΣΤΑ υπογεγραμμένο μια μέρα πριν τις εκλογές.

Ιανουαρίου 24, 2015

ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΟΡΟΟΜΑΔΑΣ Β

Στις ΗΠΑ εγκρίθηκε και δεύτερο εμβόλιο κατά  του μηνιγγιτιδοκόκκου οροομάδας Β. Το πρώτο ήταν το Trumenba (ανάρτηση στο ιστολόγιο στις 29-10-2014).

Το δεύτερο είναι το Bexsero. Η ένδειξη και των δύο για τις ΗΠΑ είναι σε άτομα 10-25 χρόνων.

 

FDA 23-01-2015
 

Ιανουαρίου 23, 2015

ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ-ΕΦΗΒΩΝ 2015


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
& ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Α'

Πληροφορίες: Ε. Γκαρέτσου

ΠΡΟΣ: ΟΠΩΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ

Αθήνα,    22/1/2015 Αρ. Πρωτ. Γ1α/Γ.Π.οικ.6050

Ταχ. Διεύθυνση: Αριστοτέλους 19 Ταχ. Κώδικας: 101 87 Τηλέφωνο:2132161327 FAX: 210 5237384 Email: ddy@yyka.gov.gr


ΘΕΜΑ: « Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών & Εφήβων 2015»

Σχετ.: Τα πρακτικά της 6ης Συνεδρίας της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών

Σας διαβιβάζουμε το Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών & Εφήβων με τις σχετικές επεξηγήσεις όπως αυτό διαμορφώθηκε από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών προς ενημέρωση σας και τις δικές σας ενέργειες.

 Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ

 Συνημμένα.:

Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών & Εφήβων 2015 σελ - 11 -

ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ (με τα συνημμένα)
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ

 
 

Επεξηγήσεις χρονοδιαγράμματος εμβολιασμών παιδιών και εφήβων (Πίνακας 1)

1.       Εμβόλιο ηπατίτιδας Β (HepB): (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: Γέννηση).

Χορήγηση HepB εμβολίου στη γέννηση

— Όταν η μητέρα είναι φορέας του ιού της ηπατίτιδας Β (HbsAg +), η 1η δόση του μονοδύναμου εμβολίου της HepB, καθώς και 0,5 ml υπεράνοσης γ-σφαιρίνης, έναντι του ιού της ηπατίτιδας Β (HBIG), πρέπει να χορηγηθούν εντός 12 ωρών από τη γέννηση.
— Σε περίπτωση που δεν είναι γνωστό αν η μητέρα είναι HbsAg αρνητική, πρέπει να χορηγείται η 1η δόση του HepB εντός 12 ωρών από τη γέννηση. Στη συνέχεια να γίνεται άμεσα έλεγχος για επιφανειακό αντιγόνο (HBsAg) στη μητέρα και αν είναι θετική να χορηγείται και HBIG στο νεογνό όχι αργότερα από την ηλικία της μίας εβδομάδος.

Δόσεις εμβολίου HepB μετά την 1η δόση στη γέννηση

— Η 2η δόση του εμβολίου στα παιδιά μητέρων φορέων που εμβολιάζονται στη γέννηση πρέπει να χορηγείται σε ηλικία 1-2 μηνών και η τρίτη δόση όχι πριν την ηλικία των 24 εβδομάδων (6 μηνών). Χορήγηση 4ης δόσης συνιστάται σε πρόωρα στα οποία η πρώτη δόση χορηγήθηκε ενώ το βάρος τους ήταν < 2000g.
— Όλα τα παιδιά μητέρων-φορέων πρέπει να ελέγχονται μετά την συμπλήρωση και των 3 δόσεων HepB εμβολίου, στην ηλικία 9-18 μηνών για HBsAg και anti-HBs. Επανάληψη όλων των δόσεων Hep B απαιτείται πολύ σπάνια στα παιδιά θετικών μητέρων, που εμβολιάστηκαν κανονικά στη γέννηση αλλά δεν ανέπτυξαν αντισώματα (anti-HBs <10 span="">mlU/ml).

Χορήγηση εμβολίου HepB μετά τη γέννηση

— Τα παιδιά που δεν εμβολιάζονται στη γέννηση πρέπει να λαμβάνουν 3 δόσεις HepB εμβολίου σε σχήμα ( 0, 1, και 6 μήνες), αρχίζοντας από την ηλικία των 2 μηνών. Το μεσοδιάστημα μεταξύ της 1ης και 2ης δόσης Hep B πρέπει να είναι τουλάχιστον 4 εβδομάδες και μεταξύ της 1ης και 3ης τουλάχιστον 4 μήνες. Ο εμβολιασμός μπορεί να γίνει και με τη χρήση εξαδύναμων εμβολίων, σύμφωνα με τα δοσολογικά σχήματα που αναφέρονται στα φύλλα οδηγιών των αντίστοιχων εμβολίων. Η τελευταία δόση δεν πρέπει να χορηγείται πριν την ηλικία των 24 εβδομάδων (6 μηνών).

2.       Εμβόλιο διφθερίτιδας, τετάνου, ακυτταρικό κοκκύτη (DTaP) για παιδιά < 7 ετών .
(Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 6 εβδομάδες).
— Χορηγείται σε 5 δόσεις σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Η 4η δόση μπορεί να γίνει τον 15ο μήνα ζωής εφόσον έχουν συμπληρωθεί 6 μήνες μετά την 3η δόση. Η 5η γίνεται στην ηλικία των 4-6 ετών.
— Το DTaP διατίθεται στην Ελλάδα σε συνδυασμό με άλλα εμβόλια ως 4-δύναμο DTaP-IPV, 5-δύναμο DTaP-IPV-Hib και ως 6-δύναμο DTaP-IPV-Hib-HepB.
_— Τα πολυδύναμα εμβόλια προτιμώνται έναντι των ολιγοδυνάμων._

   Εμβόλιο τετάνου-διφθερίτιδας, ακυτταρικό κοκκύτη (Tdap) για παιδιά > 7 ετών
— Το Tdap περιέχει μικρότερη ποσότητα τοξοειδούς διφθερίτιδας και αντιγόνων κοκκύτη σε σύγκριση με το DTaP.
— Στην Ελλάδα κυκλοφορεί, με προσθήκη και εμβολίου κατά της πολιομυελίτιδας (Tdap-IPV). Συνιστάται να γίνεται στην ηλικία 11-12 ετών.
— Το Tdap-IPV μπορεί να χορηγηθεί οποτεδήποτε ανεξάρτητα από το _μεσοδιάστημα από την τελευταία δόση εμβολίου που περιέχει τετανικό και διφθεριτικό αντιγόνο. Ακολουθούν επαναληπτικές δόσεις με Td ανά 10-ετία δια βίου.

3. Εμβόλιο αιμόφιλου ινφλουέντζας τύπου b συζευγμένο εμβόλιο (Hib). (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 6 εβδομάδες).
Χορηγείται σε 4 δόσεις σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα.

4. Εμβόλιο πολιομυελίτιδας αδρανοποιημένο (IPV). (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 6 εβδομάδες)
— Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα είναι απαραίτητες 4 δόσεις IPV. Επειδή στην Ελλάδα δεν διατίθεται DTaP χωρίς να περιέχει και IPV, είναι αποδεκτό στην 3η και 4η δόση να γίνεται DTaP -IPV ή DTaP-IPV- Rib ή DTaP-IPV-Rib- HepB (συνολικά 5 δόσεις IPV).
Εάν η 4η δόση χορηγηθεί πριν την ηλικία των 4 ετών, πρέπει να χορηγηθεί μία επιπλέον δόση στην ηλικία 4-6 ετών.

5. Εμβόλιο πνευμονιόκοκκου συζευγμένο (PCV13) (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 6 εβδομάδες)
     Εμβόλιο πνευμονιόκοκκου πολυσακχαριδικό (PPSV23) (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 2 έτη)
— Το PCV13 συνιστάται για όλα τα υγιή παιδιά 2-59 μηνών σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα.
— Για παιδιά 2-6 μηνών συνιστώνται 3 αρχικές δόσεις συζευγμένου εμβολίου PCV13 με μεσοδιάστημα ενός μηνός και μία αναμνηστική δόση 12-15 μηνών. Για παιδιά 7-11 μηνών 2 δόσεις με μεσοδιάστημα ενός μηνός και μία αναμνηστική δόση 12-23 μηνών. Παιδιά που πρωτοεμβολιάζονται στην ηλικία των 12-23 μηνών συνιστώνται 2 δόσεις PCV13 με μεσοδιάστημα 2 μηνών, ενώ σε παιδιά 24 μηνών και άνω μία δόση PCV13.
Το 23-δύναμο πολυσακχαριδικό εμβόλιο (PPSV) συνιστάται να γίνεται επιπλέον του συζευγμένου (PCV13) τουλάχιστον 2 μήνες μετά την τελευταία δόση του PCV13, σε άτομα >2 ετών με αυξημένο κίνδυνο νόσησης από πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις (βλέπε ομάδες αυξημένου κινδύνου). Μία αναμνηστική δόση PPSV23 συνιστάται να γίνεται 5 χρόνια μετά την 1η μόνο στα παιδιά με ανατομική ή λειτουργική ασπληνία και ανοσοκαταστολη.

6. Εμβόλιο μηνιγγιτιδόκοκκου συζευγμένο μονοδύναμο οροομάδας C (1VICC) και τετραδύναμο οροομάδων A,C ,Y, W135 ( MCV4) (Μικρότερη ηλικία χορήγησης για το MCC οι 6 εβδομάδες και για το MCV4 το 1 έτος.
— Το MCC γίνεται σε 1 δόση στους 12 μήνες . Σε άτομα αυξημένου κινδύνου η έναρξη MCC γίνεται από την ηλικία των 2 μηνών, σχήμα (2, 4, 12 μήνες)
— Το MCV4 συνιστάται από την ηλικία των 11 ετών.
— Σε άτομα αυξημένου κινδύνου ηλικίας >1 έτους, ανεξαρτήτως αν έχει προηγηθεί MCC, συστήνεται επιπρόσθετα και εμβολιασμός με 2 δόσεις MCV4 με μεσοδιάστημα 2 μηνών με επανάληψη ανά 5-ετία.
Εφόσον έχει προηγηθεί το MCC η 1η δόση του MCV4 θα πρέπει να γίνεται με μεσοδιάστημα ενός μηνός.

7. Εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς (MMR) (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 12 μήνες)
— Συνιστώνται 2 δόσεις του εμβολίου σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. R 2η δόση συστήνεται σε ηλικία 4ετών, μπορεί όμως να χορηγηθεί και νωρίτερα, αρκεί να έχουν περάσει 4 εβδομάδες μετά την πρώτη. Και οι δύο δόσεις πρέπει να χορηγούνται μετά το 12ο μήνα ζωής.
— Παιδιά και έφηβοι που δεν έχουν εμβολιασθεί με 2η δόση στην ηλικία των 4 ετών πρέπει να αναπληρώσουν τη δόση αυτή μέχρι την ηλικία των 18 ετών.
— Συνιστάται 1 δόση του εμβολίου MMR σε βρέφη ηλικίας 6 έως 11 μηνών πριν την αναχώρησή τους για χώρες που ενδημούν η ιλαρά, παρωτίτιδα και ερυθρά. Επίσης σε περιόδους επιδημίας συνιστάται εμβολιασμός με MMR ή με το αντίστοιχο μονοδύναμο εμβόλιο από την ηλικία των 6 μηνών. Αυτά τα παιδιά πρέπει να επανεμβολιασθούν με 2 δόσεις MMR μετά την ηλικία των _12μηνών σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα._

8. Εμβόλιο ανεμευλογιάς (VAR) (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 12 μήνες)

— Το εμβόλιο της ανεμευλογιάς συνιστάται μετά την ηλικία των 12 μηνών για παιδιά που δεν έχουν νοσήσει. Η 2η δόση συστήνεται σε ηλικία 4 ετών, μπορεί όμως να χορηγηθεί και νωρίτερα αρκεί να έχουν περάσει 3 μήνες μετά την πρώτη. Στην περίπτωση που η 2η δόση έχει χορηγηθεί με μεσοδιάστημα ενός μηνός από την 1η δόση σε παιδιά 12 μηνών έως 12 ετών ο εμβολιασμός θεωρείται επαρκής και δεν επαναλαμβάνεται.
— Εμβόλιο Ιλαράς-Παρωτίτιδας-Ερυθράς-Ανεμευλογιάς (MMRV) (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 12 μήνες).
— Το MMRV μπορεί να χορηγείται εναλλακτικά αντί MMR και ανεμευλογιάς μεμονωμένα, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα (1η δόση 12-15 μηνών και 2η δόση 4 ετών). Εναλλακτικά σύμφωνα και με τα παραπάνω οι δύο δόσεις μπορούν να χορηγηθούν με μεσοδιάστημα 2-3 μηνών._

9. Εμβόλιο ηπατίτιδας Α ( HepA). (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 12 μήνες)
— Συνιστώνται δύο δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών μετά την ηλικία των 12 _μηνών._

10. Εμβόλιο ιού ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) (Μικρότερη ηλικία χορήγησης: 9 έτη)
— Ο εμβολιασμός έναντι του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων ενδείκνυται για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας καθώς και για την πρόληψη άλλων καρκίνων και καλοήθων νοσημάτων σχετιζόμενων με τον ιό. Η μέγιστη προστασία επιτυγχάνεται εφόσον ο εμβολιασμός ολοκληρωθεί πριν την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας. Στη χώρα μας διατίθενται το διδύναμο (HPV2) και το τετραδύναμο (HPV4) εμβόλιο HPV.
— Τα εμβόλια HPV2 και HPV4 χορηγούνται σε 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών (σχήμα 0, 6) σε κορίτσια ηλικίας 11 έως <15 15="" sup="">ου
έτους, χορηγούνται 3 δόσεις εμβολίου (σχήμα 0, 1-2, 6 μήνες). Σε περίπτωση που οι 2 δόσεις γίνουν σε μεσοδιάστημα μικρότερο των 6 μηνών απαιτείται και 3η δόση μετά τους 6 _μήνες._
11. Εμβόλιο φυματίωσης ( BCG).
— Η πρόληψη της φυματίωσης με εμβολιασμό στη γέννηση συνιστάται σε παιδιά πληθυσμιακών ομάδων με υψηλό δείκτη διαμόλυνσης (π.χ. μετανάστες, αθίγγανοι κ.ά.) ή όταν υπάρχει ιστορικό φυματίωσης στο άμεσο περιβάλλον της οικογένειας ενδείκνυται ο εμβολιασμός σε περιπτώσεις όπου η συμμόρφωση δεν είναι καλή ή πρόκειται για πολυανθεκτική νόσο και το παιδί δεν μπορεί να απομακρυνθεί.
— Παράλληλα, συνιστάται σε παιδιά (συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών μεταναστών και αθιγγάνων που δεν εμβολιάστηκαν κατά τη γέννηση) μαζικός προληπτικός έλεγχος με δερμοαντίδραση Mantoux στις ηλικίες 12-15 μηνών, 4 έως 6 ετών (πριν τον εμβολιασμό με BCG) και στην ηλικία 11 έως 12 ετών στα ανεμβολίαστα παιδιά (μετά την εκτίμηση της εμβολιαστικής τους _κάλυψης)._

12. Εμβόλιο γρίπης.
— Διατίθεται μόνο το ενέσιμο τριδύναμο αντιγριπικό εμβόλιο [νεότερο ακρωνύμιο: IIV3 (Inactivated Influenza Vaccine , IIV3), αντί του παλαιότερου TIV (Trivalent Inactivated Vaccine)] σε συσκευασία 0,5 ml.
— Εφαρμόζεται σε άτομα > 6 μηνών που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου (βλ. κατωτέρω το πίνακα των ευπαθών ομάδων)
— Στα παιδιά χορηγείται μέχρι την ηλικία των 3 ετών η μισή δόση εμβολίου ενηλίκων. Μετά την ηλικία αυτή συνιστάται η χορήγηση αντιγριπικών εμβολίων ενηλίκου.
— Δύο δόσεις εμβολίου της γρίπης χορηγούνται σε παιδιά 6 μηνών έως 8 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά ή που πρωτοεμβολιάστηκαν τις_προηγούμενες χρονιές μόνο με μια δόση εμβολίου._

 13. Εμβόλιο ρότα ιού ( RV)
Διατίθενται δύο εμβόλια που χορηγούνται από το στόμα:
— μονοδύναμο (RV1), που χορηγείται σε 2 δόσεις (2ος και 4ος μήνας) και πενταδύναμο (RV5) που χορηγείται σε 3 δόσεις (2ος,4ος,6ος μήνας).
— Μικρότερη ηλικία χορήγησης οι 6 εβδομάδες και για τα δύο. Ολοκλήρωση όλων των δόσεων στην ηλικία των 6 μηνών το αργότερο.
— Εάν καθυστερήσει η έναρξη του εμβολιασμού, η μέγιστη ηλικία για την 1η δόση σε εμβολιαζόμενο άτομο είναι η 15η εβδομάδα της ζωής και για την τελευταία δόση ο 8ος μήνας.
Εάν δεν είναι γνωστό το ιδιοσκεύασμα που έχει χορηγηθεί στην 1η δόση, πρέπει να _ολοκληρωθεί το σχήμα με άλλες δύο δόσεις RV1 ή RV5._





Επεξηγήσεις για το Πρόγραμμα εμβολιασμών παιδιών και εφήβων που δεν εμβολιάσθηκαν στην συνιστώμενη ηλικία σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα (Πίνακες 2 και 3)

1.     Εμβόλιο ηπατίτιδας Β (HepB)
— Τα μη εμβολιασμένα με Hep B άτομα θα πρέπει να συμπληρώσουν σειρά 3 δόσεων.

2.     Εμβόλιο διφθερίτιδας, τετάνου, ακυτταρικό κοκκύτη (DTaP) για παιδιά < 7 ετών
Εμβόλιο τετάνου-διφθερίτιδας, ακυτταρικό κοκκύτη (Tdap) για παιδιά > 7 ετών
Η 5η δόση DTaP μπορεί να μη χορηγηθεί όταν η 4η γίνει μετά το 4ο έτος της ηλικίας. Το Tdap γίνεται σε μία δόση στην εφηβεία 11-12 ετών, το οποίο μπορεί να χορηγηθεί οποτεδήποτε ανεξάρτητα από το μεσοδιάστημα από την τελευταία δόση εμβολίου που περιέχει τετανικό και διφθεριτικό αντιγόνο. (Βλέπε επεξηγήσεις στον Πίνακα 1). Ακολουθούν επαναληπτικές δόσεις του Td ανά 10-ετία δια βίου.
— Παιδιά άνω των 7-10 ετών που δεν είναι πλήρως εμβολιασμένα με εμβόλιο DTaP πρέπει να λάβουν εμβόλιο Tdap κατά προτίμηση ως πρώτη δόση στο σχήμα αναπλήρωσης (οι υπόλοιπες δόσεις με εμβόλιο Td). Σε αυτά τα παιδιά η δόση εμβολίου στην εφηβεία με Tdap δεν πρέπει να χορηγηθεί.
— Άτομα 11-18 ετών που δεν έχουν εμβολιαστεί με Tdap πρέπει να κάνουν μία δόση και ακολουθούν επαναληπτικές δόσεις του Td ανά 10-ετία δια βίου. Αν σε παιδιά 7-10 ετών, εκ παραδρομής, χορηγηθεί εμβόλιο DTaP , δεν είναι απαραίτητη η χορήγηση Tdap στην εφηβεία.

3.     Εμβόλιο πολιομυελίτιδας αδρανοποιημένο (IPV). Χορηγούνται 3 δόσεις IPV.

4.     Εμβόλιο αιμόφιλου ινφλουέντζας τύπου b συζευγμένο εμβόλιο (Hib).
— Το Hib χορηγείται σε 2 δόσεις σε άτομα <12 1="" o:p="">
— Σε περίπτωση εμβολιασμού του βρέφους με 1,2 ή 3 δόσεις πριν την ηλικία των 12 μηνών συνιστάται μία επαναληπτική δόση μετά το 10 έτος. Δεν συνιστάται το Hib, σε παιδιά >5 ετών, με εξαίρεση άτομα που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου, όπου χορηγείται 1 δόση. Εάν εμβολιασθεί βρέφος αυξημένου κινδύνου (σπληνεκτομή ή λειτουργική ασπληνία, ανοσοανεπάρκεια, ανεπάρκεια συμπληρώματος, HIV λοίμωξη) με λιγότερες από 2 δόσεις σε ηλικία μικρότερη των 12 μηνών τότε χορηγούνται μετά το έτος 2 πρόσθετες δόσεις στα άτομα αυτά, με μεσοδιάστημα 8 εβδομάδων.

5. Εμβόλιο μηνιγγιτιδόκοκκου συζευγμένο μονοδύναμο οροομάδας CCC) και τετραδύναμο οροομάδων A,C ,Y, W135 ( MCV4)
— Χορηγείται μία μόνο δόση MCC από την ηλικία των 12 μηνών έως 10 ετών. Από την ηλικία των 11 ετών χορηγείται 1 δόση τετραδύναμου εμβολίου (MCV4). Σε άτομα αυξημένου κινδύνου για μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο (λειτουργική ή ανατομική ασπληνία, HIV λοίμωξη, ανεπάρκεια συμπληρώματος), ο εμβολιασμός με MCC αρχίζει από την ηλικία των 2 μηνών σε σχήμα 3 δόσεων (2, 4, 12 μήνες). Στην ηλικία > 12 μηνών, χορηγούνται 2 δόσεις του εμβολίου MCV4 με μεσοδιάστημα 8 εβδομάδων , ένα μήνα μετά το MCC. Επίσης άτομα που ταξιδεύουν σε Μέκκα ή Υποσαχάρια ζώνη της Αφρικής πρέπει να λάβουν 1 δόση του εμβολίου MCV4 και σε ηλικία μεταξύ 12 μηνών και 11 ετών.

6. Εμβόλιο πνευμονιόκοκκου συζευγμένο (PCV13)
Εμβόλιο πνευμονιόκοκκου πολυσακχαριδικό (PPSV23)
— Εάν η έναρξη του εμβολιασμού γίνει μέχρι την ηλικία των 7 μηνών χορηγούνται 4 δόσεις του PCV13 κατά το σχήμα που αναφέρεται στον Πίνακα 1 (η 4η δόση μέχρι την ηλικία των 15 μηνών).
— Εάν η έναρξη γίνει μεταξύ 12ου και 23ου μήνα χορηγούνται 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6-8 εβδομάδες
— Εάν η έναρξη γίνει από τον 24ο μήνα και μετά, στα υγιή παιδιά χορηγείται μία μόνο δόση

 
— Σε ανοσοκατασταλμένα άτομα και σ' αυτά που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου για πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις
 
- Σε παιδιά 2 έως 5 ετών χορηγούνται 2 δόσεις PCV13, με μεσοδιάστημα 8 εβδομάδων, αν προηγουμένως έχουν γίνει λιγότερες από 3 δόσεις και μία δόση PCV13 αν προηγουμένως έχουν κάνει 3 δόσεις.

-  Σε ανεμβολίαστα παιδιά αυξημένου κινδύνου άνω των 5 ετών αρκεί μία δόση PCV13.
 
-  Σε παιδιά με αυξημένο κίνδυνο ηλικίας >2 ετών πρέπει να ακολουθεί μία δόση PPSV23 μετά το PCV13 με μεσοδιάστημα 8 εβδομάδων και μία 2η δόση PPSV23 5 χρόνια μετά την 1η δόση PPSV23.

Όλες οι συνιστώμενες δόσεις του PCV13 πρέπει να χορηγούνται πριν από το PPSV23
 

 
7.     Εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς (MMR)
— Η 2η δόση του MMR συνιστάται να γίνεται στην ηλικία των 4 ετών. Εάν όμως η έναρξη του εμβολιασμού γίνει σ' αυτή την ηλικία, η 2η δόση μπορεί να γίνει σύντομα με ελάχιστο μεσοδιάστημα 4 εβδομάδες

 
8.     Εμβόλιο ανεμευλογιάς (VAR)

— Όταν ο εμβολιασμός κατά της ανεμευλογιάς γίνει σε ηλικία μεγαλύτερη των 12 ετών συνιστώνται 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 2 μηνών.

9.     Εμβόλιο ηπατίτιδας Α ( HepA).
— Συνιστώνται δύο δόσεις HAV με μεσοδιάστημα 6 μηνών μετά την ηλικία των 12 μηνών._

10, 11. 12  — Βλέπε επεξήγηση στον Πίνακα 1.